جمعى از شاگردان امام صادق (ع ) به گرد آن حضرت حلقه زده بودند، ابوبصير مى گويد شخصى پرسيد:
(اى پسر رسول خدا!، پيامبر(ص ) را چند بار به معراج (و سير در ملكوت اعلى ) بردند؟).
امام صادق : دوبار، جبرئيل آن حضرت را به معراج برد، و پيامبر(ص ) در اين سير، به جائى رسيد كه جبرئيل گفت :(همين جا بايست ! زيرا به جائى آمده اى كه هيچ فرشته و پيغمبرى به اينجا نيامده است ، همانا پروردگارت در نماز است ).
پيامبر: چگونه خدا نماز مى خواند؟!
جبرئيل مى فرمايد: سبوح قدوس انا رب الملائمكه والروح ، سبقت رحمتى غضبى
:(پاك و منزه ام ، منم پروردگار فرشتگان و روح كه رحمتم برخشمم ، پيشى گرفته است ).
پيامبر(ص ) عرض كرد: اللهم عفوك عفوك : (خدايا عفو و گذشت تو را مى طلبم ، عفو و گذشت تو را مى طلبم ).
آنگاه امام صادق (ع ) فرمود پيامبر(ص ) در معراج به جائى رسيد كه خداوند(در قرآن ) مى فرمايد:
قاب قوسين او ادنى :(به خدا نزديك شد به اندازه دو كمان يا نزديكتر) (نجم - 9)
ابوبصير يكى از شاگردان معروف امام صادق (ع ) عرض كرد:
معنى اين جمله (قاب قوسين ...) چيست ؟
امام صادق (ع ) فرمود: يعنى : به مقدار فاصله وسط انحناء كمان (روبروى دستگيره )، تا سرش ، آنگاه پيامبر(ص ) نور عظمت الهى را از كمترين درجه تا بالاترين درجه ، مشاهده كرد).
خداوند فرمود: اى محمد!
پيامبر (ص ) عرض كرد: (لبيك اى پروردگارم !).
خدا فرمود: رهبر امتت بعد از تو كيست ؟
پيامبر(ص ) عرض كرد: خدا داناتر است .
خداوند فرمود: (او اميرمؤ منان و سرور مسلمانان ، و پشواى رو سفيدان ، على بن ابيطالب (ع ) است ).
سپس امام صادق (ع ) به ابوبصير فرمود:(سوگند به خدا، مقام رهبرى على (ع ) از زمين نيامده ، بلكه شفاها از آسمان رسيده است )

شرح حدیث

ابتدا لازم است متذکر شویم حدیثی به این مضمون در کتاب کافی [1] آمده است که از نظر سند چندان اعتبار ندارد. [2]   اما تبیین محتوایی این حدیث به این بیانی است که تقدیم می کنیم:

واژه صلاة [3]   در اصل به معنای تمایل، توجه، ثناء و تمجید است که با توجه به فاعل آن، مصداق معین پیدا می‌کند؛ مثلا نماز بنده‌ نسبت به خدا به معنای عبادت و عرض نیاز به درگاه او است، اما نماز خداوند نسبت به بنده‌اش؛ یعنی توجه و رحمت او به بنده، رفع حاجات، بخشش گناه و اعطای کمالات به او است. چنان که در خود حدیث مزبور است: "...سبقت رحمتی غضبی..." نیز در قرآن کریم است: "ان الله و ملائکته یصلّون علی النبی..."، یعنی رحمت خود را شامل حال پیامبر می‌کند.

1]   . عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوْهَرِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ قَالَ سَأَلَ أَبُو بَصِیرٍ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ أَنَا حَاضِرٌفَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاکَ کَمْ عُرِجَ بِرَسُولِ اللَّهِ ص فَقَالَ مَرَّتَیْنِ فَأَوْقَفَهُ جَبْرَئِیلُ مَوْقِفاً فَقَالَ لَهُ مَکَانَکَ یَا مُحَمَّدُ فَلَقَدْ وَقَفْتَ مَوْقِفاً مَا وَقَفَهُ مَلَکٌ قَطُّ وَ لَا نَبِیٌّ إِنَّ رَبَّکَ یُصَلِّی فَقَالَ یَا جَبْرَئِیلُ وَ کَیْفَ یُصَلِّی قَالَ یَقُولُ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ أَنَا رَبُّ الْمَلَائِکَةِ وَ الرُّوحِ سَبَقَتْ رَحْمَتِی غَضَبِی فَقَالَ اللَّهُمَّ عَفْوَکَ عَفْوَکَ قَالَ وَ کَانَ کَمَا قَالَ اللَّهُ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى‏ فَقَالَ لَهُ أَبُو بَصِیرٍ جُعِلْتُ فِدَاکَ مَا قَابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنَى قَالَ مَا بَیْنَ سِیَتِهَا إِلَى رَأْسِهَا فَقَالَ کَانَ بَیْنَهُمَا حِجَابٌ یَتَلَأْلَأُ یَخْفِقُ وَ لَا أَعْلَمُهُ إِلَّا وَ قَدْ قَالَ زَبَرْجَدٌ فَنَظَرَ فِی مِثْلِ سَمِّ الْإِبْرَةِ إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ مِنْ نُورِ الْعَظَمَةِ فَقَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یَا مُحَمَّدُ قَالَ لَبَّیْکَ رَبِّی قَالَ مَنْ لِأُمَّتِکَ مِنْ بَعْدِکَ قَالَ اللَّهُ أَعْلَمُ قَالَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدُ الْمُسْلِمِینَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ قَالَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لِأَبِی بَصِیرٍ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ وَ اللَّهِ مَا جَاءَتْ وَلَایَةُ عَلِیٍّ ع مِنَ الْأَرْضِ وَ لَکِنْ جَاءَتْ مِنَ السَّمَاءِ مُشَافَهَة . الکافی، ج 1، ص 443.

[2]   . در این باره نک: نرم افزار درایة النور.

[3]   - الأصل فی معنى الصلاة المیل و الانعطاف؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان ج13 ص16

[4]   - او، حمد است و حامد است و محمود؛ "انَّ ربَّکَ یُصَلِّى" ؛ امام خمینی؛ سرالصلاة، ج1، ص30 .

[5]    " سبَّحَ لله ما فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الاَرضِ"، حدید، 1 .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: